Na nowej liście refundacyjnej, obowiązującej od 1 października, znalazły się preparaty do immunoterapii podjęzykowej dla dzieci w wieku 5–18 lat uczulonych na pyłki traw i brzozy oraz grupy 5–11 lat – w przypadku alergii na roztocze kurzu domowego. To długo wyczekiwana zmiana, która daje najmłodszym pacjentom z alergią dostęp do skutecznego i bardziej komfortowego leczenia – bez bólu i zbędnego stresu. Dotychczas refundacja tej formy terapii była dostępna jedynie dla starszych pacjentów. Młodsze dzieci miały do wyboru wyłącznie leczenie w formie zastrzyków, które wiązało się z bólem i koniecznością częstych wizyt w placówkach medycznych. Alergia u dzieci często ma złożony charakter – objawy pojawiają się jednocześnie, wzajemnie się nasilają, a dodatkowo komplikują je reakcje krzyżowe. Poważnym zagrożeniem jest także tzw. marsz alergiczny, czyli stopniowy rozwój choroby: od alergii wziewnych, przez kolejne schorzenia atopowe, aż po astmę. 

– Dzięki decyzji o rozszerzeniu refundacji na immunoterapię podjęzykową dla dzieci alergolodzy mają do dyspozycji szerszy wachlarz narzędzi terapeutycznych. Taka terapia, prowadzona pod kontrolą specjalisty, jest skuteczną i bezpieczną metodą leczenia najmłodszych pacjentów. We właściwie dobranych przypadkach może zatrzymać marsz alergiczny i zmniejszyć ryzyko rozwoju cięższych postaci choroby w przyszłości. Dla dzieci oznacza to leczenie bez bólu i stresu związanego z iniekcjami, a dla lekarzy większą skuteczność i lepsze dopasowanie terapii – podkreśla prof. Karina Jahnz-Różyk, konsultant krajowa w dziedzinie alergologii.

Jednym z mechanizmów, który pozwala realnie obniżać koszty systemu ochrony zdrowia jest import równoległy leków. Według raportu „Wpływ importu równoległego na konkurencyjność na rynku leków w Polsce w latach 2019-2024” przygotowanego na zlecenie Stowarzyszenia Importerów Równoległych Produktów Leczniczych, dzięki importowi równoległemu w latach 2019-2024 polski system ochrony zdrowia zaoszczędził łącznie ponad 3,6 mld zło, w tym ponad 35,8 mln zł w grupie leków refundowanych. Są to środki, które można przekazać na inwestycje w system ochrony zdrowia, m.in. na nowoczesne terapie SMA oraz in vitro, wynagrodzenia medyków czy nowe karetki. Obecnie w resorcie zdrowia trwają prace nad nowelizacją ustawy refundacyjnej dotyczącej rynku farmaceutycznego, która jest szansą, by odblokować pełen potencjał oszczędności z importu równoległego.Dane do raportu przygotowała niezależna firma badawcza IQVIA.

Międzynarodowy Dzień Chorób Siatkówki ma na celu podnoszenie świadomości na temat chorób takich jak zwyrodnienie plamki związane z wiekiem (AMD) czy cukrzycowy obrzęk plamki (DME). Tego dnia rozpoczyna się również Retina Week – Międzynarodowy Tydzień Wiedzy o Chorobach Siatkówki Oka, obchodzony corocznie w ostatnim tygodniu września. Wczesna diagnoza i dostęp do nowoczesnych terapii dają realną szansę na zatrzymanie choroby i zachowanie widzenia na lata. Wciąż jednak tysiące pacjentów w Polsce leczonych jest starszymi metodami, mimo że nowoczesna medycyna pozwala na skuteczniejsze i bezpieczniejsze formy terapii i, co więcej, dostępne w programie lekowym.

W Polsce liczba pacjentów z AMD szacowana jest na ponad 140 tys. i ciągle rośnie. W obliczu starzejącego się społeczeństwa choroby siatkówki stają się jednym z największych wyzwań zdrowotnych w Polsce i na świecie. AMD rozwija się zazwyczaj po 50. r.ż., a ryzyko jej wystąpienia wzrasta wraz z wiekiem. W najbardziej agresywnej postaci, czyli wysiękowej (nAMD), może prowadzić do szybkiej i nieodwracalnej utraty widzenia centralnego.

– Niezdiagnozowane na czas choroby siatkówki są główną przyczyną utraty wzroku. Najgroźniejsze jest to, że przez długi czas nie dają żadnych objawów. A kiedy pacjenci zaczynają widzieć gorzej – często bywa już za późno, by w pełni uratować wzrok. Leczenie chorób plamki to wyścig z czasem. Na szczęście dzięki nowoczesnej medycynie ten wyścig możemy wygrać – podkreśla prof. Robert Rejdak, kierownik Katedry i Kliniki Okulistyki Uniwersytetu Medycznego w Lublinie, prezes Stowarzyszenia Chirurgów Okulistów Polskich.

W aptekach codziennie pojawiają się pacjenci z ranami – oparzeniami, otarciami, sączącymi się ranami pooperacyjnymi, a także z odleżynami czy stopą cukrzycową. To właśnie farmaceuci coraz częściej jako pierwsi udzielają im porady. Tymczasem, jak pokazują najnowsze wyniki ogólnopolskiego badania potrzeb farmaceutycznych w zakresie profesjonalnej terapii ran zrealizowanego w ramach kampanii „Rany pod kontrolą”, tylko 30% farmaceutów czuje się wystarczająco przygotowanych do profesjonalnej oceny i doboru produktów do leczenia ran. Aż 94,5% twierdzi, że brakuje im ustandaryzowanego algorytmu postępowania, a niemal 40% przyznaje, że nie ma wystarczającej wiedzy. Jednocześnie porad dotyczących terapii ran udzielają niemal wszyscy – 71% kilka razy w tygodniu, a 24% codziennie.

– Rana to nie jest temat drugorzędny – jeśli nie zostanie odpowiednio oceniona i zaopatrzona, może doprowadzić do zakażenia, a nawet amputacji. Jako farmaceuci mamy kontakt z tym problemem znacznie wcześniej niż system to zauważa. Pacjent nie pyta najpierw lekarza – pyta nas. Ale bez jasnych wskazówek, bez odpowiednich narzędzi, mimo posiadanej wiedzy, nasze działania nie są systemowo udokumentowane. To nie jest działanie systemowe ani sprawiedliwa sytuacja dla żadnej ze stron – mówi dr hab. n. med. i n. o zdr. Piotr Merks, przewodniczący Związku Zawodowego Pracowników Farmacji, ekspert kampanii 'Rany pod kontrolą".

Na liście leków refundowanych, która zacznie obowiązywać od 1 października tego roku, znalazło się 28 terapii nieonkologicznych oraz 22 onkologicznych. Zmiany dotyczą m.in. leków o ugruntowanej skuteczności, nowych terapii chorób rzadkich i ultrarzadkich, nowych technologii lekowych o wysokim poziomie innowacyjności refundowanych w ramach Funduszu Medycznego. Zmieniają się także wykazy bezpłatnych leków – w tym nowych szczepień w wykazie 65+.

– To nie tylko ostatnie ogłoszenie w tym roku, ale także historyczne. Na październikowej liście znalazła się rekordowa liczba terapii – refundacją objęto aż 50 nowych leków – powiedziała wiceminister zdrowia Katarzyna Kacperczyk.

Eksperci Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Chorób Infekcyjnych przypominają, że wystarczy jedna wizyta u lekarza lub w aptece, aby zadbać o kompleksową ochronę zdrowia na cały sezon. Już od 25 sierpnia, zgodnie z obwieszczeniem Ministerstwa Zdrowia, każda osoba powyżej 18. r.ż. może bezpłatnie zaszczepić się przeciw grypie i RSV w aptece. Po otrzymaniu recepty po dwóch tygodniach warto również skorzystać ze szczepienia przeciw pneumokokom. To szybka, skuteczna i bezpieczna forma profilaktyki, która daje pełne zabezpieczanie przez zbliżającym się sezonem zachorowań.

Nowe dane Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – PZH za styczeń–lipiec 2025 r. wskazują na istotny wzrost zachorowań na groźne infekcje układu oddechowego. Liczba zakażeń wirusem RSV wzrosła do 91 878 przypadków, co oznacza ponad 2,4-krotny wzrost w porównaniu do analogicznego okresu w roku ubiegłym. Zapadalność w populacji ogólnej wzrosła z 100,9 do 244,6 przypadków na 100 tys. mieszkańców. RSV wywołuje poważne powikłania również u dorosłych – szczególnie u osób powyżej 60. r.ż. oraz z osłabioną odpornością.

W ostatnich latach obserwuje się ogromny wzrost zainteresowania zastosowaniem agonistów glukagonopodobnego peptydu-1 (GLP-1RA), takich jak semaglutyd, szczególnie w kontekście utraty wagi. Co ósma osoba na świecie cierpi na otyłość, a leki z tej grupy stanowią przełom w jej terapii. Leki GLP-1RA spowalniają czas pasażu jelitowego w przewodzie pokarmowym i hamują apetyt, co może zaburzać wchłanianie składników odżywczych, prowadząc do niedoborów witamin i minerałów. Organizm nie otrzymuje niezbędnych składników odżywczych w odpowiedniej ilości, co uwydatnia w tym przypadku pilną potrzebę spersonalizowanego doradztwa dietetycznego. Dodatkowo działania niepożądane leków (mdłości, wymioty) mogą wpływać na preferencje żywieniowe pacjenta, w tym na ograniczenie spożycia konkretnych produktów.

Od 2023 r. Polska uczestniczy w europejskim systemie wymiany recept elektronicznych. Dzięki temu pacjenci mogą zrealizować swoje e-recepty w niektórych państwach członkowskich, m.in. w takich krajch jak: Finlandia, Estonia, Chorwacja, Czechy, Grecja, Litwa, Łotwa, Portugalia, Hiszpania (tylko w wybranych regionach, takich jak Katalonia, Andaluzja czy Wyspy Kanaryjskie). Aby móc wykupić leki w innym kraju, trzeba wcześniej aktywować zgodę na korzystanie z e-recepty transgranicznej. Należy to zrobić na Internetowym Koncie Pacjenta (IKP). Warto pamiętać, że zgoda ta dotyczy wyłącznie osób pełnoletnich – dla dzieci lekarze wystawiają recepty w formie papierowej.

Krajowa Rada Diagnostów Laboratoryjnych (KRDL) postuluje o umożliwienie diagnostom laboratoryjnym samodzielnego wystawiania skierowań na określone badania oraz przepisywania wybranych leków – podaje Prawo.pl. Rada apeluje również o wprowadzenie nowej definicji wykonywania zawodu, która miałaby objąć też prowadzenie doradztwa diagnostycznego. Postulaty zostały przekazane przekazał ministrze zdrowia Jolancie Sobierańskiej-Grendzie.

– Diagności laboratoryjni są niezbędnym ogniwem w walce o zdrowie i życie pacjentów. Oczekujemy realnych działań, które w pełni wykorzystają nasz potencjał i przełożą się na lepszą opiekę nad pacjentami – podkreśla dr n. med. Monika Pintal-Ślimak, prezeska Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych.

Od dziś obowiązuje nowe obwieszczenie Ministra Zdrowia rozszerzające katalog zalecanych szczepień ochronnych, które mogą być przeprowadzane w aptekach i finansowane ze środków publicznych. W wykazie znalazło się wiele nowych szczepień, których usługa podania będzie w pełni finansowana dla osób powyżej 18. roku życia. Obecnie finansowanie usługi ze środków publicznych dotyczy szczepień przeciw: Covid-19, grypie w sezonie jesienno-zimowym, kleszczowemu zapaleniu mózgu, błonicy, tężcowi, krztuścowi, ludzkiemu wirusowi brodawczaka (HPV), pneumokokom, półpaścowi, odrze, śwince, różyczce, ostremu nagminnemu porażeniu dziecięcemu (polimyeltis), wirusowemu zapaleniu wątroby typu A lub wirusowemu zapaleniu wątroby typu B, zakażeniom wirusem syncytialnym układu oddechowego (RSV). Eksperci Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Chorób Infekcyjnych podkreślają, że to bardzo istotny krok w kierunku zwiększenia dostępności skutecznych metod profilaktyki chorób.

Przyspieszone tętno to naturalna reakcja organizmu na wiele sytuacji. Gdy się ruszamy, ćwiczymy, czujemy ekscytację, strach lub stres, nasz układ nerwowy wysyła sygnały, które sprawiają, że serce bije szybciej, aby dostarczyć mięśniom i narządom więcej krwi i tlenu. To fizjologiczna, zdrowa reakcja. Jednak czasem tachykardia pojawia się bez wyraźnej przyczyny i to już może być znak, że w organizmie dzieje się coś niepokojącego.

– Przyspieszone tętno może być objawem chorób, zwłaszcza tych związanych z zaburzeniami hormonalnymi, jak nadczynność tarczycy, która „nakręca” organizm do szybszej pracy. Również przewlekły stres, napięcie  emocjonalne, a nawet niektóre leki i używki, np. kofeina czy nikotyna, mogą powodować szybsze bicie serca. Dlatego ważne jest, abyśmy obserwowali, w jakich sytuacjach pojawia się tachykardia – podpowiada dr n. med. Janusz Prokopczuk, kardiolog American Heart of Poland.