Tegorocznymi laureatami Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny za odkrycie receptorów temperatury i dotyku zostali: David Julius i Ardem Patapoutian. Przedstawiamy komentarze ekspertek i ekspertów centrum informacyjnego Tygodnia Noblowskiego Centrum Współpracy i Dialogu UW.

Laureaci realizowali swoje badania w połowie lat 90. w Stanach Zjednoczonych. Przedmiotem ich zainteresowania zostały zmysły, czyli to, co jest nam tak bardzo bliskie. Tym razem nagrodzono odkrycie receptorów, za pomocą których czujemy temperaturę czy ból – prof. dr hab. n. med. Grzegorz Basak, Katedra i Klinika Hematologii, Transplantologii i Chorób Wewnętrznych CSK UCK WUM.

Na pewno poznanie tych receptorów, mechanizmu działania doznania temperatury i dotyku, będzie bardzo ważnym narzędziem w walce z czymś, co staje się coraz większym wyzwaniem dla współczesnej medycyny – chorób, które wiążą się z zaburzeniami czucia. Chociażby, nazywana już współcześnie epidemią, neuropatia cukrzycowa, która dotyczy coraz większej liczby ludzi w cywilizowanym, zamożnym świecie. Myślę, że ten ukłon w kierunku nauk podstawowych znów przypomina nam, jak długa jest droga od laboratorium, od badań obarczonych rzeczywiście dużym ryzykiem, do metod, które będą nam pomagały skutecznie leczyć ludzi na całym świecie – prof. dr hab. n. med. Anna Kostera-Pruszczyk, Katedra i Klinika Neurologii CSK UCK WUM.

Odkrycie tych receptorów i mechanizmów ich działania stwarza naprawdę dobre możliwości poszukiwania czynników, które mogłyby modyfikować ich działanie, co – na przykład w przypadku leczenia niektórych neuropatii – może się okazać niezwykle ważne i interesujące. Bóle związane na przykład z różnego rodzaju neuropatiami są, według mojej wiedzy, przypadłością bardzo wielu osób – prof. dr hab. n. med. Jacek Malejczyk, Katedra i Zakład Histologii i Embriologii, Centrum Biostruktury WUM.

Tego typu odkrycia są często reakcją spustową dla kolejnych. Początkowe odkrycie wymaga odpowiedniego dobrania metodyki, a zrozumienie danego mechanizmu najczęściej powoduje falę odkryć, na przykład innych receptorów, stosując podobną metodykę, ale dotyczącą innych zjawisk. Takie genialne odkrycia po prostu otwierają nam kolejny fragment wiedzy o świecie – prof. dr hab. n. med. Grzegorz Basak, Katedra i Klinika Hematologii, Transplantologii i Chorób Wewnętrznych CSK UCK WUM.