2024-02-07 Artykuł

Cukrzyca typu 2 u dzieci i młodzieży – nowe wyzwanie w praktyce klinicznej

Cukrzyca typu 2 jest globalnym problemem zdrowotnym, który dotyczy rosnącej liczby dzieci i dorastających młodych ludzi w szerokim spektrum krajów, szczególnie w grupach pochodzenia etnicznego o wysokim ryzyku. Szacunkowo 33% z nich to pacjenci bezobjawowi, dlatego tak istotne dla klinicystów jest przeprowadzanie testów przesiewowych wśród pacjentów chorujących na otyłość, z historią rodzinną cukrzycy typu 2, z grup etnicznych o wysokim ryzyku choroby i z klinicznymi objawami insulinooporności (nadciśnienie tętnicze, dyslipidemia, PCOS, rogowacenie ciemne skóry, historia cukrzycy w ciąży). Rosnące przypadki cukrzycy typu 2 w młodości mogą prowadzić do znaczących długofalowych skutków dla osób dotkniętych chorobą, ale również dla systemów zdrowia publicznego i dla społeczeństwa. Cukrzyca typu 2 wśród dzieci i młodzieży jest powiązana z wcześniejszym występowaniem komplikacji zdrowotnych u osób dotkniętych chorobą, obejmujących neuropatię cukrzycową, retinopatię cukrzycową, miażdżycę naczyń obwodowych, nefropatię cukrzycową i nadciśnienie tętnicze.

Wzrost masy ciała i nadwaga/otyłość, mierzone percentylami wskaźnika masy ciała (BMI) oraz związana z nimi insulinooporność (IR) to kluczowe czynniki rozwoju cukrzycy typu 2 u dzieci i młodzieży. Chociaż istnieje wiele czynników modyfikujących, przyczyniających się do rozwoju choroby, takich jak zmiany biochemiczne i hormonalne w okresie dojrzewania, predyspozycje genetyczne i nieodpowiednia dieta, główny obraz kliniczny jest wspólny dla dotkniętych chorobą pacjentów. Celem tego artykułu jest przegląd obecnej wiedzy na temat zmian biochemicznych i wielonarządowych, tworzących obraz kliniczny cukrzycy typu 2 u dzieci i młodzieży.

  Czytaj pełny tekst

Autor: Piotr Tadeusz Oleksy ,  Aleksandra Pytlarz

Data publikacji: 2024-02-07

Źródło: "Lek w Polsce" nr 12/2023

Słowa kluczowe: choroby układu wewnątrzwydzielniczego, cukrzyca typu 2, nietolerancja glukozy, powikłania cukrzycy

1. Cole JB, Florez JC. Genetics of diabetes mellitus and diabetes complications.nNature Reviews Nephrology. 2020;16.
2. Chen L, Magliano D, Zimmet P. Chen, L, Magliano, DJ and Zimmet, PZ. The worldwide epidemiology of type 2 diabetes mellitus-present and future perspectives. Nat Rev Endocrinol 8: 228-236. Nat Rev Endocrinol. 2011;8.
3. Reinehr T. Type 2 diabetes mellitus in children and adolescents WJD 5 th Anniversary Special Issues (2): Type 2 diabetes rent healthcare practices. World J Diabetes. 2013;4(6).
4. Hannon TS, Rao G, Arslanian SA. Childhood obesity and type 2 diabetes mellitus. Pediatrics. 2005;116.
5. Valaiyapathi B, Gower B, Ashraf AP. Pathophysiology of Type 2 Diabetes in Children and Adolescents. Curr Diabetes Rev. 2019;16(3).
6. Jiang X, Ma H, Wang Y, Liu Y. Early life factors and type 2 diabetes mellitus. J Diabetes Res. 2013;2013.
7. Tanamas SK, Reddy SP, Chambers MA, Clark EJ, Dunnigan DL, Hanson RL, et al. Effect of severe obesity in childhood and adolescence on risk of type 2 diabetes in youth and early adulthood in an American Indian population. Pediatr Diabetes. 2018;19(4).
8. Padmanabhan V, Veiga-Lopez A, Abbott DH, Recabarren SE, Herkimer C. Developmental programming: Impact of prenatal testosterone excess and postnatal weight gain on insulin sensitivity index and transfer of traits to offspring of overweight females. Endocrinology. 2010;151(2).
9. Deng HZ, Dang H, Su Z, Li YH, Ma HM, Chen HS, et al. Insulin resistance and adiponectin levels are associated with height catch-up growth in pre-pubertal Chinese individuals born small for gestational age. Nutr Metab (Lond). 2012;9.
10. Da Silva Lima N, Gaspar De Moura E, Cottini Fonseca Passos M, Firmino Nogueira Neto J, Reis AM, De Oliveira E, et al. Early weaning causes undernutrition for a short period and programmes some metabolic syndrome components and leptin resistance in adult rat off spring. British Journal of Nutrition. 2011;105(9).
11. Davidowa H, Plagemann A. Insulin resistance of hypothalamic arcuate neurons in neonatally overfed rats. Neuroreport. 2007;18(5).
12. Klingensmith GJ, Connor CG, Ruedy KJ, Beck RW, Kollman C, Haro H, et al. Presentation of youth with type 2 diabetes in the Pediatric Diabetes Consortium. Pediatr Diabetes. 2016;17(4).
13. 1Peña AS, Curran JA, Fuery M, George C, Jefferies CA, Lobley K, et al. Screening, assessment and management of type 2 diabetes mellitus in children and adolescents: Australasian Paediatric Endocrine Group guidelines. Medical Journal of Australia. 2020;213(1).
14. Araszkiewicz A, Bandurska-Stankiewicz E, Borys S, Budzyński A, Cyganek K, Cypryk K, et al. 2023 Guidelines on the management of patients with diabetes – a position of Diabetes Poland. Current Topics in Diabetes. 2023;3(1).
15. Shah AS, Zeitler PS, Wong J, Pena AS, Wicklow B, Arslanian S, et al. ISPAD Clinical Practice Consensus Guidelines 2022: Type 2 diabetes in children and adolescents. Pediatric Diabetes. 2022;23.
16. Frohnert BI, Rewers MJ. Metabolomics in childhood diabetes. Pediatric Diabetes. 2016;17.
17. Cree-Green M, Wiromrat P, Stuppy JJ, Thurston J, Bergman BC, Baumgartner AD, et al. Youth with type 2 diabetes have hepatic, peripheral, and adipose insulin resistance. Am J Physiol Endocrinol Metab. 2019;316(2).
18. Dunger DB, Sperling MA, Acerini CL, Bohn DJ, Daneman D, Danne TPA, et al. ESPE/LWPES consensus statement on diabetic ketoacidosis in children and adolescents. Archives of Disease in Childhood. 2004;89.
19. Hollander AS, Olney RC, Blackett PR, Marshall BA. Fatal malignant hyperthermia-like syndrome with rhabdomyolysis complicating the presentation of diabetes mellitus in adolescent males. Pediatrics. 2003;111(6 I).
20. Carchman RM, Dechert-Zeger M, Calikoglu AS, Harris BD. A new challenge in pediatric obesity: Pediatric hyperglycemic hyperosmolar syndrome. Pediatric Critical Care Medicine. 2005;6(1).
21. Kawahara R, Amemiya T, Yoshino M, Miyamae M, Sasamoto K, Omori Y. Dropout of young non-insulin-dependent diabetics from diabetic care. Diabetes Res Clin Pract. 1994;24(3).
22. Lynch J, El Ghormli L, Fisher L, Gidding SS, Laffel L, Libman I, et al. Rapid rise in hypertension and nephropathy in youth with type 2 diabetes: The TODAY clinical trial. Diabetes Care. 2013;36(6).
23. Bogdanović R. Diabetic nephropathy in children and adolescents. Pediatric Nephrology. 2008;23.
24. Levitsky LL, Danis RP, Drews KL, Tamborlane W V, Haymond MW, Laffel L, et al. Retinopathy in youth with type 2 diabetes participating in the TODAY clinical trial. Diabetes Care. 2013;36(6).
25. Solders G, Thalme B, Aguirre-Aquino M, Brandt L, Berg U, Persson A. Nerve conduction and autonomic nerve function in diabetic children. A 10-year follow-up study. Acta Paediatrica, International Journal of Paediatrics. 1997;86(4).
26. Wadwa RP, Urbina EM, Anderson AM, Hamman RF, Dolan LM, Rodriguez BL, et al. Measures of arterial stiffness in youth with type 1 and type 2 diabetes: The search for diabetes in youth study. Diabetes Care. 2010;33(4).
27. Zieske AW, Malcom GT, Strong JP. Natural history and risk factors of atherosclerosis in children and youth: The PDAY study. Pediatric Pathology and Molecular Medicine. 2002;21.
28. Raitakari OT, Juonala M, Kähönen M, Taittonen L, Laitinen T, Mäki-Torkko N, et al. Cardiovascular Risk Factors in Childhood and Carotid Artery Intima-Media Thickness in Adulthood: The Cardiovascular Risk in Young Finns Study. JAMA. 2003;290(17).
29. Shah AS, Khoury PR, Dolan LM, Ippisch HM, Urbina EM, Daniels SR, et al. The effects of obesity and type 2 diabetes mellitus on cardiac structure and function in adolescents and young adults. Diabetologia. 2011;54(4).
30. Levitt Katz LE, Swami S, Abraham M, Murphy KM, Jawad AF, McKnight-Menci H, et al. Neuropsychiatric disorders at the presentation of type 2 diabetes mellitus in children. Pediatr Diabetes. 2005;6(2).
POWRÓT
reklama Baner_prawy_ZALOGU-SIE
...
kup najnowszy numer »
Info
Najczęściej czytane
Redaktor poleca
GP

Na skróty

Informacje

Copyright © Medyk sp. z o.o