Codziennie dochodzi do ok. 100 zranień ostrym sprzętem medycznym – ogólnopolskie badanie potwierdza ogromny problem i brak systemowych rozwiązań. Szacuje się, że w Polsce co roku dochodzi do 37 tys. zranień związanych z używaniem sprzętu medycznego przez pracowników ochrony zdrowia. Najbardziej narażony jest personel pielęgniarski poprzez codzienny kontakt z ostrymi narzędziami w postaci igieł, kaniul, skalpeli czy szklanych ampułek. Chociaż istnieje obowiązek zgłaszania zranień, ogólnopolskie badanie „Implementacja Dyrektywy Rady 2010/32/UE w polskich szpitalach” pokazało, że niestety aż 40% personelu pielęgniarskiego tego nie robi, a blisko 70% podczas swojej pracy zraniło się nawet 5 razy.

Z danych WHO wynika, że 37% zakażeń WZW typu B, 39% WZW typu C oraz 4,4% HIV rozpoznawanych wśród personelu medycznego jest spowodowanych zakłuciami sprzętem używanym w placówkach ochrony zdrowia. Jak pokazało badanie w ciągu ostatniego roku największy odsetek osób zranił się szklanymi ampułkami (65% choć raz) i igłami iniekcyjnymi (połowa badanych), a najmniejszy cewnikami centralnymi (zaledwie 2%).

"W polskich placówkach ochrony zdrowia codziennie dochodzi do około 100 zranień związanych z używaniem sprzętu medycznego przez pracowników ochrony zdrowia. Oznacza to, że na 100 łóżek szpitalnych rocznie przypada od 12 do 30 zakłuć. Te dane są zatrważające i bardzo niepokojące. Chociaż od kilku lat przepisy nakładają na dyrekcje placówek obowiązek zapewnienia pracownikom bezpiecznego kontaktu z ostrymi narzędziami, to zdaniem ekspertów, w tym zakresie niewiele się zmieniło" – mówi Paweł Witt, prezes Polskiego Towarzystwa Pielęgniarek Anestezjologicznych i Intensywnej Opieki.

Bezpieczeństwo jest najważniejsze na każdym etapie leczenia pacjenta. Od 2013 r. obowiązuje Dyrektywa Rady 2010/32/EU, za której implementację odpowiada Ministerstwo Zdrowia. Nakłada ona na dyrekcję placówek ochrony zdrowia obowiązek zapewnienia pracownikom bezpiecznego kontaktu z ostrymi narzędziami. Wyroby medyczne służące do cięcia, czy kłucia powinny być wyposażone w zabezpieczenia chroniące przed zranieniem, a pracownicy regularnie szkoleni z ich bezpiecznego użytkowania.

„Implementacja Dyrektywy Rady 2010/32/UE w polskich szpitalach” to badanie skierowane do personelu pielęgniarskiego. Pomogło zmonitorować efekty i stopień implementacji Dyrektywy Rady 2010/32/UE z dnia 10 maja 2010 r. w sprawie wykonania umowy ramowej dotyczącej zapobiegania zranieniom ostrymi narzędziami w sektorze szpitali i opieki zdrowotnej zawartej między HOSPEEM (Europejskie Stowarzyszenie Szpitali i Pracodawców Ochrony Zdrowia) a EPSU (Europejska Federacja Związków Zawodowych Służb Publicznych). Jego organizatorem było Polskie Towarzystwo Pielęgniarek Anestezjologicznych i Intensywnej Opieki. Patronat nad badaniem objęli: Naczelna Izba Pielęgniarek i Położnych, Polskie Stowarzyszenie Pielęgniarek Epidemiologicznych oraz Stowarzyszenie Epidemiologii Szpitalnej. Badanie przeprowadzono pod koniec 2018 r., napłynęło 3954 odpowiedzi.

Wnioski płynące z ogólnopolskiego badania „Implementacja Dyrektywy Rady 2010/32/UE w polskich szpitalach” są zbieżne z wnioskami podsumowującymi raport HOSPEM/EPSU, w którym udział wzięły 22 państwa Europejskiego Obszaru Gospodarczego (20 państw członkowskich UE oraz Norwegia i Serbia). Największą uwagę należy zwrócić na zwiększanie świadomości i edukację w zakresie zagrożeń związanych ze zranieniami ostrymi narzędziami medycznymi, wypracowanie odpowiednich procedur i dobrych praktyk odnoszących się do przestrzegania bezpieczeństwa, a także na zapewnienie wystarczających środków finansowych na zakup wysokiej jakości wyrobów medycznych oraz na organizację szkoleń, mających na celu zapobieganie zranieniom ostrymi narzędziami medycznymi i ograniczanie ryzyka zranienia.